Bitkisel beslenmenin faydaları hakkında, pek çok şey duyuyor ve okuyoruz. Vegan beslenme nedir? Bitkisel diyetler, sonuçları itibariyle sağlıklı mı yoksa değil mi? Bu sorulara bilimsel yanıtlar aramaya çalışıyoruz.
“Vegan Beslenmenin Metabolizmayı Hızlandırıcı” etkisine ve bitkisel beslenmenin faydalarına dair bir bilimsel araştırmadan bahsedeceğim…
Genel olarak, araştırmalardan mümkün olduğunca kısa anlatmaya çalışıyorum. Yine de araştırma detaylarını atlamak istiyorsanız, aşağıdaki video ilerleme çubuğundan, en sona doğru giderek KISACA ÖZETLE, kısmına basabilir ve en kısa haliyle araştırma sonuçlarını görebilirsiniz.
Vegan Beslenme Metabolizmayı Hızlandırıyor
Amerika’da yapılan yeni bir araştırmaya göre vegan beslenme, metabolizmayı hızlandırıyor.
Bitkisel temelli beslenenler, 16 hafta sonunda kalori yakımını %18,7 artırdı.
Bitkisel bazlı bir diyet; yemek sonrası kalori yakımını artırır, kilo kaybını sağlar. Aşırı kilolu bireylerde kardiyometabolik risk faktörlerini iyileştirir.
ARAŞTIRMA NASIL YAPILMIŞ?
Çalışma, aşırı kilolu ve diyabet öyküsü olmayan 244 katılımcıyı rastgele bir şekilde seçerek yapıldı.
Denekler, 2 gruba ayrıldı. Vegan beslenen ve normal beslenenler olarak.
16 hafta boyunca, vegan beslenen gruptaki katılımcılar; kalori sınırı olmaksızın meyveler, sebzeler, tam tahıllar ve baklagillere dayalı, az yağlı, bitki bazlı bir diyet uyguladılar.
Normal beslenen kontrol grubu, diyet değişikliği yapmadı.
Her iki grup da kişisel doktorları tarafından yönlendirilmedikçe egzersiz veya ilaç rutinlerini değiştirmedi.
Araştırmacılar, çalışmanın hem başında hem de sonunda standart bir yemekten sonra katılımcıların kaç kalori yaktığını ölçmek için kalorimetre kullandı.
BİLİMSEL FAYDALARI NELER?
16 hafta sonunda bitkisel beslenen grup, yemek sonrası kalori yakımını, ortalama %18,7 oranında artırdı ve tam 6.4 kg verdiler.
Bitki bazlı grupta ayrıca, iç organlardaki tehlikeli yağlanmada da düşüşler görüldü.
Bu grupta, karaciğer yağlanması %34 ve kas hücreleri içindeki yağlanma ise %10 oranında azaldı. Bu hücrelerde depolanan yağ, insülin direnci ve tip 2 diyabet ile ilişkilendirilmiştir.
Kontrol grubunun yemek sonrası kalori yakımı, iç organ yağ oranı ve kilosu önemli ölçüde değişmedi.
Çalışma ayrıca hücrelerdeki yağ ile insülin direnci arasındaki bağlantıya yeni bir bakış açısı sundu.
Bitki bazlı grup, açlık plazma insülin konsantrasyonunu 21.6 pmol/L düşürdü, insülin direncini azalttı ve insülin duyarlılığını arttırdı. Bunların tümü de sağlık için olumlu sonuçlar.
Bitki bazlı grup ayrıca Total kolesterol ve LDL kolesterolü sırasıyla 19.3 mg/dL ve 15.5 mg/dL düşürdü.
Kontrol grubunda yine önemli bir değişiklik olmadı.
ARAŞTIRMA SONUÇLARI
Araştırma yöneticisi Dr. Hana, “Bu bulgular, aşırı kilo ve obezite ile mücadele eden 160 milyon Amerikalı için çığır açıyor. Her yemekten sonra daha fazla kalori yakmak kilo yönetiminde önemli bir fark oluşturabilir.” diyor.
Dr. Hana Kahleova, “Karaciğer ve kas hücrelerinde yağ biriktiğinde, insülinin glikozu hücrelere taşıma kabiliyeti bozuluyor.” diye ekliyor.
“Az yağlı ve vegan bazlı bir diyetle sadece 16 hafta sonra, çalışma katılımcıları hücrelerindeki yağı azalttılar ve tip 2 diyabet geliştirme şanslarını düşürdüler. Kalp hastalığı riskini azaltacak kardiyometabolik gelişmeler yaşadılar.” diyor.
34 Kilo Veren Hasta ve Önemli Bir Nokta
Çalışmaya katılan Sam T. ismindeki bir katılımcı 16 haftada tam 34 kilo vermiş.
“Bu diyette sonsuza kadar kalmayı planlıyorum. Sadece 16 hafta değil, ömür boyu sürecek.”
Çalışma sonuçlandığından beri, Sam bitki bazlı bir diyete devam etti. Şu an hedef kilosuna ulaştı ve maraton koşmaya başladı.
ÖNEMLİ BİR NOKTA DA;
Araştırmada, B12 takviyesi de alınmış.
Ben de hastalara, haftada bitkisel ağırlıklı beslenmelerini tavsiye ediyorum. Fakat haftada bir ya da iki kez et tüketmekte fayda var. Biliyorsunuz ki vegan beslenmenin en kötü ve zararlı yanı, B12 vitamin eksikliğidir. Bunu da hayvansal gıdalardan alabiliriz.
KISACA ÖZETLE
Bilim adamları, aşırı kilolu yetişkinlerde, vegan beslenmenin; vücut ağırlığı, insülin direnci, yemek sonrası metabolizma hızı ve (intramiyoselüler ve hepatoselüler) vücuttaki yağlanma üzerindeki etkileri nelerdir, sorularına yanıt aramış.
Amerika’da, 2017 ve 2019 yılları arasında 244 kişiyle yapılan bu 16 haftalık randomize klinik çalışmada, düşük yağlı bitki bazlı vegan diyet müdahalesi, enerji alımını azaltarak ve yemek sonrası metabolizma %18.7 arttı.
Vücut ağırlığını ortalama 6.4 kg azaldı.
Düşük yağlı bitki bazlı diyet, vücut ağırlığını azaltmak ve insülin duyarlılığını ve yemek sonrası metabolizmayı artırmak için etkili bir araçtır.
Aşırı vücut ağırlığı ve insülin direnci, tip 2 diyabete ve diğer önemli sağlık sorunlarına yol açar. Bu durumları ele almak için diyet müdahalelerine acil bir ihtiyaç vardır.
Düşük yağlı bitki bazlı diyet müdahalesi, enerji alımını azaltarak ve yemek sonrası metabolizmayı artırarak vücut ağırlığını azaltır. Değişiklikler, hepatoselüler ve intramiyoselüler yağda azalma ve artmış insülin duyarlılığı ile ilişkilidir.
Physicians Committee for Responsible Medicine araştırmacıları tarafından yapılan randomize kontrollü çalışma, JAMA Network Open dergisinde yayınlandı.
Kaynak: JAMA Network Open (30 Kasım 2020)
https://jamanetwork.com/journals/jamanetworkopen/fullarticle/2773291